ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਸਾਫ ਸਰੋਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਸੱਦੀਆਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਕੈਨੇਡਾ, ਅਜਿਹੇ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਹਾਈਡਰੋ ਪਾਵਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਨੇਤਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, 2023 ਦੇ ਸੋਕੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ, ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਿਜਲੀ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ।
ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਪਣ-ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ
ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ 62 ਫ਼ੀਸਦੀ ਬਿਜਲੀ ਨਦੀਆਂ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਡੈਮਜ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ 2023 ਵਿੱਚ, ਕਿਊਬੈਕ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਅਤੇ ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਹਾਈਡਰੋ ਪਾਵਰ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਝੀਲਾਂ ਤੱਕ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੁੱਜਿਆ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਬਿਜਲੀ ਐਕਸਪੋਰਟ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਸਥਿਤੀ ਬਿਲਕੁਲ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਮੰਗਵਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪਈ। ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਹਾਈਡਰੋ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸਿਟੀ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦਰ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਚਲੀ ਗਈ।
ਗਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਜਦਕਿ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਬਦਲਵੇਂ ਸਰੋਤ ਵਰਤੇ ਗਏ, ਪਰ ਇਹ ਪਰੈਣਾਮ ਗਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਵਿੱਚ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਾਧੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ।
2023 ਵਿੱਚ, ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਪਣ-ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾਵਾਰ 3.9 ਫ਼ੀਸਦੀ ਘਟ ਗਈ ਅਤੇ ਇਹ 2016 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪੁੱਜ ਗਈ। ਇਸ ਨਾਲ, ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਐਕਸਪੋਰਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਮਦਨ 30 ਫ਼ੀਸਦੀ ਘੱਟ ਗਈ। ਉਲਟੇ, ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਸਵਾ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਮੰਗਵਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ।
ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਹਾਈਡਰੋ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਮੈਨੀਟੋਬਾ ਹਾਈਡਰੋ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਫ਼ਸਰ ਐਲਨ ਡੈਨਰੌਥ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸੋਕੇ ਕਾਰਨ 2023 ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ $157 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ। ਡੈਨਰੌਥ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਹਾਲਾਤ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ ਅਤੇ ਹਾਈਡਰੋ ਪਾਵਰ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ।
ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ
ਕੈਨੇਡਾ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਗੰਭੀਰ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਮਾਨਵਜਨਕ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਲਈ ਵਿਅਕਲਪਿਕ ਉਰਜਾ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਸੰਭਾਲਣ ਵਾਲੇ ਨਵੇਂ ਹਲਾਤ ਵਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ: ਕੈਨੇਡਾ, ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ, ਹੁਣ ਪਹਿਰੇਦਾਰ ਬਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮੌਕਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
