ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸਲਾਨਾ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਵਧ ਗਈ, ਜਿਸ ਨੇ ਬੈਂਕ ਆਫ ਕੈਨੇਡਾ ਵੱਲੋਂ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਿਆਜ ਦਰ ਕਟੌਤੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ‘ਚ ਵਾਧਾ
ਕੰਜਿਊਮਰ ਪ੍ਰਾਈਸ ਇੰਡੈਕਸ (CPI), ਜੋ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਪੈਮਾਨਾ ਹੈ, ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2% ਉੱਚਾ ਰਿਹਾ। ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰ 1.6% ਸੀ। ਇਹ ਬੈਂਕ ਆਫ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ‘ਤੇ ਹੈ, ਪਰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਉਮੀਦਾਂ ਤੋਂ ਉੱਚਾ। ਬਲੂਮਬਰਗ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ, CPI 1.9% ਵਧਣ ਦੀ ਅਣਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਬੈਂਕ ਆਫ ਕੈਨੇਡਾ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾ
BMO ਦੇ ਮੁੱਖ ਆਰਥਿਕ ਵਿਦਵਾਨ ਡਗਲਸ ਪੋਰਟਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਬੈਂਕ ਆਫ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਾਤ-ਵਿਆਜ ਦਰ ਵਿੱਚ 50 ਬੇਸਿਸ ਪੌਇੰਟ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪੋਰਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਨਤੀਜੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ 50 bp ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦਬਾਅ ਮਿਲੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ 25 bp ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ।”
ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਦੀ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ‘ਚ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਇੰਫਲੇਸ਼ਨ ਡਾਟਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਦੀ ਘਟਾਊ ਦਰ ਦੇ ਚਾਂਸ 50 ਬੇਸਿਸ ਪੌਇੰਟ ਲਈ 44% ਤੋਂ 24% ‘ਤੇ ਆ ਗਏ। ਇਸਦੇ ਬਰਅਕਸ, 25 ਬੇਸਿਸ ਪੌਇੰਟ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯਕੀਨੀ ਮੰਨੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਜੀਡੀਪੀ ਡਾਟਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ
Scotiabank ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਦਵਾਨ ਡੈਰਿਕ ਹੋਲਟ ਨੇ ਇੰਗਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਗਲੇ ਹਫਤੇ ਤੀਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ GDP ਅੰਕੜੇ ਅਤੇ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਡਾਟਾ ਬੈਂਕ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। “ਜੇਕਰ GDP ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਦੇਵੇ ਤਾਂ 50 bp ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੋਰ ਕਮਜੋਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇ ਨਤੀਜੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਹੋਏ ਤਾਂ ਇਹ ਉਲਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।”
ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗਾਈ
ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਚੈਬਰ ਆਫ ਕਾਮਰਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਦਵਾਨ ਐਂਡਰੂ ਡਿਕਾਪੂਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 2% ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ “ਇੱਕ ਉੱਚ ਬਿੰਦੂ” ਹੈ, ਪਰ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਨਰਮ ਹੋਣ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨਹੀਂ ਬਦਲਦੀ। “ਜੀਡੀਪੀ ਡਾਟਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ 0.5% ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਸਵਭਾਵਿਕ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।”
CIBC ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਵਿਦਵਾਨ ਕੈਥਰੀਨ ਜੱਜ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਮਤ ਨੂੰ ਸਹੀ ਠਹਿਰਾਇਆ। “ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਬੈਂਕ ਲਈ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਜਰੂਰ ਹੈ, ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੇ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਕਮਜੋਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ 50 bp ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ।”
ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬਦਲਾਅ
ਬੈਂਕ ਆਫ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਚਾਰ ਵਾਰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ 3.75% ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ, ਮਾਰਚ 2022 ਤੋਂ ਪਿਛਲੇ ਗਰਮੀਆਂ ਤੱਕ ਬੈਂਕ ਨੇ 10 ਵਾਰ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਧਾਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ 5% ਦੇ ਸ਼ਿਖਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ।
ਮਹਿੰਗਾਈ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਲਕਸ਼
ਬੈਂਕ ਆਫ ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ ਮਕਸਦ 2% ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਹੈ। 2022 ਦੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ 8.1% ਦੇ ਸ਼ਿਖਰ ਤੇ ਸੀ। ਵਿਆਜ ਦਰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਰੈਡਿਟ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵਧਾਉਣ ਨਾਲ ਖਰਚੇ ਘਟਣਗੇ। ਹੁਣ, ਜਦੋਂ ਮਹਿੰਗਾਈ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਬੈਂਕ ਇਸ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਉਲਟ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ
ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਅੱਗੇ ਦਾ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਆਫ ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ ਅਗਲਾ ਕਦਮ ਤੀਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ GDP ਡਾਟਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ।
