ਬ੍ਰਿਕਸ ਸਮੂਹ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਰੂਸ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਹੁਣ ਵਿਸ਼ਵ ਰਾਜਨੀਤੀ ‘ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਸਰ ਛੱਡ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸਮੂਹ ਪੰਜ ਨਵੇਂ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਕੇ ਹੋਰ ਵੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ, ਇਥੋਪੀਆ, ਈਰਾਨ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਹੁਣ ਇਸ ਤਾਕਤਵਰ ਤਿਕੜੀ – ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਅਤੇ ਰੂਸ – ਤੋਂ ਚਿੰਤਿਤ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੂਜੀਆਂ ਮਹਾਨ ਸੱਤ ਸ਼ਕਤੀਆਂ (G7) ਨੂੰ ਪ੍ਰਤਿਪਰਧਾ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਈਵਾਈ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 2026 ਤੱਕ, ਬ੍ਰਿਕਸ ਸਮੂਹ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ‘ਚ G7 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਬ੍ਰਿਕਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਤੰਭ ਹਨ, ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵੱਖਰੇ ਰੋਲ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖਿਡਾਰੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਪੁਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਬ੍ਰਿਕਸ ਸੰਮੇਲਨ ਨੇ ਇਸ ਕੂਟਨੀਤਕ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬਣਾਇਆ।
ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਆਨ ਬ੍ਰੇਮਰ ਵਰਗੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਵਿੱਚ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਥਿਰ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਸ ਬ੍ਰਿਕਸ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਖਾਸ ਇਸ ਲਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋਨੋਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਠੰਡੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਅਧਿਕਾਰਿਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੀ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਸੰਕੇਤ ਸੀ।
ਭਾਰਤ 2024 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਕਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਫਾਰਤੀ ਸੇਤੁ ਵਜੋਂ ਆਪਣਾ ਰੋਲ ਨਿਭਾਵੇਗਾ। ਆਪਣੀ ਅਨੌਖੀ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਕੈਨੇਡਾ, ਜੋ G7 ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਬ੍ਰਿਕਸ ਦੇ ਵੱਧਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਣਨੀਤਕ ਟੀਚੇ ਜਿਵੇਂ ਖੇਤਰੀ ਸਥਿਰਤਾ, ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ, ਅਤੇ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੈਨੇਡਾ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਹ ਯਤਨ ਸੰਸਾਰਕ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀਆਂ ਕਵਾਇਦਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।